22
Th4

Những yêu cầu kỹ thuật khi thiết kế bàn thí nghiệm

Bàn thí nghiệm là thiết bị không thể thiếu trong các phòng lab – từ trường học, bệnh viện cho đến các trung tâm nghiên cứu và nhà máy công nghiệp. Không chỉ đơn thuần là một chiếc bàn làm việc, bàn thí nghiệm còn phải đáp ứng hàng loạt yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn, hiệu quả và độ bền trong suốt quá trình sử dụng. Việc thiết kế bàn thí nghiệm đúng chuẩn ngay từ đầu không chỉ giúp tiết kiệm chi phí vận hành mà còn đảm bảo hoạt động nghiên cứu được diễn ra chính xác, thuận lợi.

Vậy cụ thể, khi thiết kế bàn thí nghiệm, chúng ta cần chú ý những tiêu chí kỹ thuật nào?

1. Chất liệu phù hợp với mục đích sử dụng

Bàn thí nghiệm Tâm Phát

Bàn thí nghiệm Tâm Phát

Không phải bàn nào cũng giống nhau. Tùy theo đặc điểm của từng loại thí nghiệm mà chất liệu bàn sẽ khác nhau. Đây là một trong những yếu tố kỹ thuật cốt lõi cần xác định đầu tiên.

  • Phòng thí nghiệm hóa học: Ưu tiên chất liệu có khả năng chống ăn mòn hóa chất, như mặt bàn phenolic resin, epoxy resin hoặc đá nhân tạo phủ lớp chống acid.

  • Phòng thí nghiệm sinh học, y tế: Cần bề mặt kháng khuẩn, dễ lau chùi, thường sử dụng inox 304 hoặc mặt bàn compact HPL chuyên dụng.

  • Phòng vật lý, cơ khí: Đòi hỏi mặt bàn chịu lực, chịu nhiệt tốt, có thể kết hợp khung thép và mặt bàn dày hơn bình thường, đi kèm các đệm cao su chống rung.

Việc chọn sai chất liệu có thể dẫn đến ăn mòn, hư hỏng nhanh, rò rỉ hóa chất hoặc ảnh hưởng đến kết quả nghiên cứu.

2. Kết cấu khung bàn chắc chắn, chịu lực tốt

Bàn thí nghiệm Tâm Phát

Bàn thí nghiệm Tâm Phát

Khung bàn phải được thiết kế chắc chắn, đảm bảo chịu được trọng lượng của các thiết bị đặt trên bàn cũng như các va đập có thể xảy ra trong quá trình làm việc.

  • Vật liệu khung thường là thép hộp sơn tĩnh điện hoặc inox. Với các phòng yêu cầu chống tĩnh điện hoặc môi trường ẩm, khung inox là lựa chọn phù hợp hơn.

  • Liên kết giữa các bộ phận cần đảm bảo sự ổn định: không rung lắc, không lệch, các mối hàn hoặc bulong vít phải bền chắc, không bị lỏng lẻo sau thời gian dài sử dụng.

  • Chân bàn nên có điều chỉnh độ cao để phù hợp với sàn không bằng phẳng, đồng thời giúp giảm lực truyền rung.

3. Thiết kế công thái học (ergonomics)

Một bàn thí nghiệm tốt không chỉ bền và an toàn mà còn phải thoải mái khi sử dụng lâu dài.

  • Chiều cao bàn tiêu chuẩn thường nằm trong khoảng 750mm – 900mm tùy theo mục đích ngồi hay đứng làm việc.

  • Khoảng cách để chân phải đủ rộng (thường trên 500mm) giúp người ngồi thoải mái.

  • Bố trí hộc tủ, ngăn kéo nên ở hai bên để không cản trở chỗ để chân, đồng thời thuận tiện lấy mẫu, dụng cụ.

Một thiết kế không hợp lý sẽ khiến người dùng nhanh mỏi lưng, đau vai gáy và giảm hiệu suất làm việc.

4. Đảm bảo hệ thống cấp – thoát nước, điện và khí

Bàn thí nghiệm Tâm Phát

Bàn thí nghiệm Tâm Phát

Đây là phần kỹ thuật quan trọng nhưng thường bị xem nhẹ khi thiết kế bàn thí nghiệm.

  • Vòi nước, bồn rửa cần được lắp đặt chắc chắn, tránh rò rỉ. Chất liệu vòi nên là đồng mạ hoặc inox phủ epoxy chống ăn mòn.

  • Thoát nước cần thiết kế ống siphon, chống trào ngược, sử dụng vật liệu chống hóa chất (như PVC chịu acid).

  • Ổ cắm điện nên dùng loại chuyên dụng trong phòng lab, có nắp che và bố trí hợp lý, tránh gần bồn nước để đảm bảo an toàn.

  • Khí nén, khí gas, khí hút chân không nếu có, cần đi đường ống riêng biệt, có van khóa từng khu vực và lắp đặt đồng hồ đo áp suất, đảm bảo theo tiêu chuẩn an toàn.

5. Hệ thống bảo vệ an toàn

Một số hệ thống bàn thí nghiệm cần tích hợp thêm các yếu tố bảo vệ an toàn:

  • Bàn có tủ hút khí độc: cần có hệ thống hút – lọc khí đạt chuẩn, sử dụng quạt chống cháy và lắp cảm biến khí.

  • Công tắc điện, khóa tủ nên bố trí ngoài tầm trẻ em nếu trong môi trường giáo dục.

  • Chống trơn trượt: phần chân bàn tiếp xúc sàn nên có đệm cao su hoặc nhựa chống trượt.

  • Cảnh báo: dán tem hoặc bảng chú thích về các vùng nguy hiểm, hóa chất dễ cháy, dễ ăn mòn trên bàn hoặc tủ thí nghiệm.

6. Tính linh hoạt và mở rộng

Với các phòng thí nghiệm hiện đại, việc nâng cấp hoặc thay đổi bố trí là điều tất yếu. Do đó:

  • Bàn nên thiết kế module rời, có thể tháo lắp và thay đổi vị trí dễ dàng.

  • Phần mặt bàn có thể thay thế được riêng biệt nếu cần bảo trì mà không ảnh hưởng đến khung.

  • Kết nối giữa các bàn phải linh hoạt, dễ nối thêm hệ tủ hoặc bàn thao tác phụ khi cần.

7. Phù hợp với tiêu chuẩn ngành

Khi thiết kế bàn thí nghiệm, cần tuân thủ theo một số tiêu chuẩn kỹ thuật, như:

  • TCVN và ISO về độ an toàn, phòng chống cháy nổ, xử lý hóa chất.

  • Tiêu chuẩn GLP, GMP nếu ứng dụng trong ngành y tế, dược phẩm.

  • Tiêu chuẩn bảo vệ môi trường trong việc xử lý nước thải, khí thải từ thí nghiệm.

8. Thẩm mỹ và dễ bảo trì

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, bàn thí nghiệm cần có thiết kế gọn gàng, dễ vệ sinh và đảm bảo thẩm mỹ.

  • Mặt bàn liền khối, ít mối nối giúp hạn chế tích tụ bụi, vi khuẩn.

  • Màu sắc trung tính như ghi, trắng, xám… giúp người dùng dễ phát hiện vết bẩn.

  • Tủ dưới bàn nên có bánh xe để dễ di chuyển và làm vệ sinh tổng thể.

Lời kết

Thiết kế bàn thí nghiệm không thể làm qua loa theo kiểu “có chỗ để làm việc là được”. Mỗi chi tiết, mỗi vật liệu và thông số kỹ thuật đều ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả, độ an toàn và tuổi thọ sử dụng. Nếu bạn đang cần tư vấn thiết kế – sản xuất bàn thí nghiệm đạt chuẩn cho trường học, bệnh viện hay nhà máy, hãy tìm đến các đơn vị chuyên nghiệp, có kinh nghiệm thực tế trong ngành.

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY CP ĐẦU TƯ THƯƠNG MẠI VÀ SẢN XUẤT TÂM PHÁT

Trụ sở công ty : Số 18 ngõ 168/85 Đường Kim Giang, Phường Đại Kim, Q. Hoàng Mai, Tp. Hà Nội

VPGD Hà Nội : Tòa S302 Vinhomes Smart City, Tây Mỗ, Nam Từ Liêm, Hà Nội

VPGD Phía Nam: 20/50/19 đường Thạnh Xuân 24-KP7, Thạnh Xuân, Quận 12, TPHCM.

ĐT: 0931.487587-0979.487587

Website: noithattamphat.vn

Email: noithattamphatjsc@gmail.com